De menopauze op het werk: zo help jij mee aan meer begrip

Over bijna alles wordt op kantoor gepraat: projecten, deadlines en weekendplannen. Maar over één onderwerp blijft het meestal stil: de menopauze. Iets wat iedere vrouw op haar eigen manier doormaakt. Sommigen merken er weinig van, anderen hebben er juist meer last van. Als secretaresse heb je vaak goed door wat er in het team speelt. Je merkt het als iemand minder energie heeft of zich moeilijk kan concentreren. Door het onderwerp op een open en nuchtere manier bespreekbaar te maken, kun je al veel betekenen.

Wanneer begint de menopauze?

De menopauze is het moment waarop een vrouw haar laatste menstruatie heeft. In Nederland gebeurt dat gemiddeld rond het 51e levensjaar, volgens Thuisarts.nl (NHG) en de NHG-Standaard De Overgang. De periode ervoor, de overgang, kan al beginnen tussen het 40e en 45e jaar. In die fase gaan hormonen flink schommelen, wat klachten kan geven zoals opvliegers, slecht slapen en stemmingswisselingen.

Officieel spreken artsen pas van de menopauze als een vrouw twaalf maanden niet meer ongesteld is geweest. Daarna volgt de postmenopauze, waarin de klachten meestal langzaam afnemen. Bij een kleine groep vrouwen begint de menopauze zelfs al voor hun 40e jaar.

Waarom dit onderwerp op jouw radar hoort

De menopauze is niet alleen iets persoonlijks, maar ook een belangrijk onderwerp op het werk. In Nederland is bijna de helft van de werkenden vrouw en veel van hen zitten midden in hun loopbaan wanneer de overgang speelt. Iedere vrouw krijgt er vroeg of laat mee te maken, zelf of via een collega, vriendin of familielid.

Als we het onderwerp negeren, kan dat leiden tot onnodige stress, misverstanden of zelfs verzuim. Door het wél bespreekbaar te maken, ontstaat juist begrip en ruimte. En dat maakt het werk voor iedereen prettiger en duurzamer.

Cijfers in perspectief

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek had in 2024 bijna 69 procent van de vrouwen tussen 15 en 75 jaar betaald werk. Vrouwen vervullen ongeveer 49 procent van alle banen in Nederland. Een groot deel van hen zit in de leeftijd waarin de menopauze optreedt, meestal tussen de 45 en 55 jaar.

Met andere woorden: het is geen uitzondering, maar iets wat veel collega’s raakt. Daarom hoort dit onderwerp net zo goed bij vitaliteit en werkgeluk als ergonomie of werkdruk.

De kracht van kleine gebaren

• Zorg voor frisse lucht of een ventilator op de werkplek.
• Plan afspraken flexibel als iemand slecht heeft geslapen of zich minder goed voelt.
• Maak het normaal om eerlijk te zeggen dat je een mindere dag hebt, zonder oordeel.

Als secretaresse ben jij vaak degene die de sfeer aanvoelt, de agenda’s coördineert en mensen met elkaar verbindt. Juist daardoor kun je subtiel helpen om het onderwerp bespreekbaar te maken.

Wat kun jij concreet doen als secretaresse?

1. Breng het onderwerp op een natuurlijke manier ter sprake

Gebruik bijvoorbeeld een vitaliteitsmoment of teamoverleg om het thema aan te stippen. Een simpele verwijzing naar een artikel of een interne post kan al genoeg zijn.

2. Deel betrouwbare informatie

Wil je collega’s of leidinggevenden goed informeren? Verwijs dan naar betrouwbare bronnen. Op Thuisarts.nl (NHG) vind je toegankelijke uitleg over de overgang en veelgestelde vragen. Voor meer medische achtergrond kun je verwijzen naar de NHG-Standaard ‘De Overgang’. Deze richtlijn beschrijft hoe huisartsen klachten rond de overgang herkennen en behandelen.

3. Maak ruimte voor openheid

Sommige collega’s vinden het lastig om over dit onderwerp te praten met hun leidinggevende. Laat weten dat er ook andere plekken zijn waar ze hun verhaal kwijt kunnen, zoals HR of een vertrouwenspersoon.

4. Denk mee over praktische oplossingen

Een extra raam dat open kan, tijdelijk thuiswerken of een flexibelere planning kan veel verschil maken.

5. Stimuleer contact en herkenning

Een informeel koffiemoment of lunchsessie over vitaliteit kan helpen om ervaringen te delen. Geen medisch college, maar gewoon herkenning en begrip.

Waarom dit ook goed is voor de organisatie

Aandacht voor dit soort thema’s laat zien dat je organisatie écht om mensen geeft. Het zorgt voor minder verzuim, meer betrokkenheid en een prettige werksfeer. Voor jou als secretaresse is het ook een mooie kans om te laten zien hoe veelzijdig je rol is. Je denkt niet alleen mee over afspraken en planningen, maar ook over het welzijn van je collega’s. En juist dat maakt jouw bijdrage zo waardevol.

Als je leidinggevende nog twijfelt

Soms helpt het om met feiten te komen. Eén op de drie vrouwen krijgt te maken met overgangsklachten, vaak juist in de periode waarin ze veel ervaring en kennis hebben opgebouwd. Een beetje begrip en flexibiliteit kost weinig, maar levert veel op: gemotiveerde collega’s, minder verzuim en meer loyaliteit.

Een klein gebaar kan al veel betekenen

Je hoeft geen expert te zijn om dit onderwerp aan te kaarten. Een open houding, een luisterend oor en een beetje begrip doen vaak al genoeg. Door als secretaresse het gesprek te openen, geef je anderen ruimte om eerlijk te zijn. En daarmee maak je de werkvloer niet alleen prettiger, maar ook menselijker.